Als je de Schaal Sels niet kent, dan kan je je een beeld vormen aan de hand van enkele trefwoorden. Kermiskoers, Bredabaan, braderij, drank, massasprint. Met vaak een onbekende winnaar.
Als je de Schaal Sels wel kent, dan heb je vast een aantal herinneringen zoals ik die ook heb. De koers wordt al lang op het einde van de vakantie georganiseerd. Schaal Sels is daardoor voor eeuwig verbonden met het begin van het schooljaar. Met de grootmoeder een nieuwe pennenzak, passer en gradenboog gaan kopen in de Inno. Met rijsttaart eten bij nonkel Albert. Met zatte mensen tegenkomen over het ganse Merksemse grondgebied, die voor heel wat zaken aandacht hadden, behalve voor de koers.
Maar waar komt de naam van de wedstrijd vandaan? Een vraag die ik mij pas stelde toen ik in een bibliotheek toevallig het antwoord vond. Jacques-Charles Sels was een bekende Antwerpse sportjournalist die in opdracht van zijn werkgever, de Parijse krant Le Journal, een nieuwe wedstrijd moest organiseren. We spreken over het jaar 1920, het jaar dat de Olympische Spelen in Antwerpen gehouden werden. Ter gelegenheid van dat sportfeest wou Le Journal een nieuwe wielerwedstrijd in het leven roepen: Milaan - Antwerpen. Op 6, 8 en 10 augustus zouden er drie etappes verreden worden:
- Milaan-Lyon (483 km)
- Lyon-Parijs (487 km)
- Parijs-Antwerpen (500 km)
J.C. Sels was verantwoordelijk voor het parcours en ging in mei op verkenning, samen met een chauffeur en een bestuurslid van een Antwerpse wielervereniging. In de Alpen sloeg het noodlot toe. Ze verongelukten met hun wagen en J.C. Sels kwam om. In 1921 werd de Schaal Sels boven de doopvont gehouden, ter nagedachtenis van de betreurde sportjournalist. Milaan-Antwerpen werd nooit gereden.
In mijn hoofd is Milaan-Antwerpen toch een klassieker. Een atypische rittenkoers die begint met een rit in de cols en die eindigt met een massasprint op de Bredabaan in Merksem. Met onderweg een ploegentijdrit in Milaan, een kasseienrit in de Hel van het Noorden, een tijdrit op de Champs-Elysées en een mini-Ronde van Vlaanderen. Een wedstrijd voor allrounders. Uiteraard zal er op de plek van het ongeluk in Mison, nabij Sisteron, een premiesprint zijn.
De Schaal Sels en Milaan-Antwerpen laten mij niet meer los. Dat heeft twee gevolgen:
- Ooit fiets ik zelf van Milaan naar Antwerpen. Ik zal niet alleen zijn, vele collega-fietsers hebben zich al aangemeld om mee te rijden. Het zal geen wedstrijd zijn, eerder een fietsvakantie met als doel het werk van Sels af te maken: op zoek gaan naar het ideale parcours van Milaan-Antwerpen.
- Na Solo zal ook mijn tweede boek zich voor een groot deel in Merksem afspelen. De Schaal Sels is het decor van een dramatisch incident en de mysterieuze klassieker Milaan-Antwerpen speelt een belangrijke rol in het verhaal. Het schrijven van het boek is een koers die ik alleen moet rijden. Er zullen bergen en dalen zijn, demarrages en de occasionele hongerklop. En hopelijk ook een aankomst. Wordt vervolgd.
Ben je zondag in Merksem, ga dan kijken naar de koers.
Ben je zondag in de buurt van Berendrecht, Zandvliet, Ossendrecht en consoorten: ga dan zeker kijken naar de koers want de renners rijden dit jaar voor het eerst op heel wat kassei- en onverharde stroken in de polderdorpen. Het zal spectaculair zijn.
Moet je zondag noodgewongen een ander traject volgen met je wagen omdat er weer een 'onnozele' koers is, denk dan aan de onfortuinlijke J.C. Sels en aan Milaan-Antwerpen.
Ik ga uiteraard ook kijken, tenzij mijn zoon beslist om op die dag geboren te worden. Dat zou natuurlijk ook een schoon verhaal zijn.
